ÖZET Bu çalışmada, Türk edebiyatında 1940-1950 yıllarında etkin olup 1970’lere kadar etkilerini sürdüren Mavi Anadolu Hümanizmi (MAH) konu edilmiştir. Bu grup edebiyat tarihlerinde göz ardı edilse de Türk edebiyatında 1940’lı yılların resmî ideolojisi olan hümanizm ve Anadoluculuk perspektifi doğrultusunda ortaya çıkıp dönemin kültür ve sanat politikalarını etkilemiştir. Bu grubun temel savı, Cumhuriyetin erken döneminde ortaya çıkan ulus-devlet kapsamındaki Türk milliyetçiliğine alternatif kültürel bir kimlik önerisi sunmaktır. Bu anlamda günümüzde Anadolu topraklarında yaşayan Türk ulusunun kökleri, kültürü ve tarihi eski Anadolu uygarlıklarının tarihiyle açıklanmaya çalışılır. Bu grubun ılımlı kültürel milliyetçi önerisinde zamansal uzam olarak boşluklar oluşsa da tarihsel bir süreklilik bağlamında başarılı olmuştur. Edebiyat tarihlerine alınmama nedenlerinin içinde öne çıkan düşünce, resmî ideolojiyle olan bağları ve savundukları düşüncenin teorik ve yöntem olarak zayıf olmasındandır. Fakat bunun yanı sıra bu grubun üyeleri, eğitimöğretim, çevri ve sanattaki yenilikleriyle başarı sağlamışlardır. Bu faaliyetler onların edebi çerçevede değerlendirmelerini öngörür.“İsmet Zeki Eyüboğlu”, “Yansımalar” ve “Eleştiriler” adı altında ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise bu grubun asıl temsilcileri olan Halikarnas Balıkçısı (1890- 1973), Sabahattin Eyüboğlu (1908-1973), Azra Erhat (1915-1982) ve Vedat Günyol (1911-2004) adlı yazarlar, Mavi Anadolu Hümanizmi perspektifiyle “Köken ve Kimlik”, “Uygarlık Düşüncesi”, “Tarih Tasarımı”, “Anadolu Kültürüne Dair” ve “Sanatsal Düşünceler” başlıkları adı altında karşılaştırılmıştır. Bu çalışmayla Mavi Anadolu Hümanizmi grubu dönemin süreli yayınları, edebiyat tarihleri ve temsilcilerinin bütün eserleri doğrultusunda incelenip gerekli kanılara varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Mavi Anadolu Hümanizmi, Türk Hümanizmi, Anadoluculuk, Türkçülük

ABSTRACT In this study, Mavi Anadolu Hümanizmi (MAH) (Blue Anatolian Humanism), which was effective between 1940-1950 in Turkish literature and whose effect continued until 1970, was studied. Although this group was ignored in the history of literature, it emerged in line with the perspective of Humanism, which was the official ideology of the 1940s, and Anatolianism and influenced the culture and art policies of the period. The main argument of this group is to propose an alternative cultural identity to Turkish nationalism within the scope of the nationstate that emerged in the early Republic. In this sense, the roots, culture and history of the Turkish nation that lives in Anatolian lands are attempted to be explained by the history of ancient Anatolian civilizations. Although there were some gaps as temporal space in this group's moderate cultural nationalist proposal, it was successful in the context of a historical continuity. The prominent idea among the reasons why the group was not included in the literary history is that the ties of the group with the official ideology and the thought that the group defended was weak in theory and method. However, the members of this group became successful with their innovations in education, translation and the arts. These activities propose this group to be within the literary framework. "İsmet Zeki Eyüboğlu" were discussed under the name of “Yansımalar” ve “Eleştiriler” (Reflections" and "Criticisms)". In the third part, the original representatives of this group, the the writers Halikarnas Balıkçısı (1890-1973), Sabahattin Eyüboğlu (1908-1973), Azra Erhat (1915-1982) and Vedat Günyol (1911- 2004) were compared from the perspective of Blue Anatolian Humanism under the titles “Köken ve Kimlik (Origin and Identity)”, “Uygarlık Düşüncesi (Civilization Idea)”, “Tarih Tasarımı (Design of History)”, “Anadolu Kültürüne Dair (About Anatolian Culture)” ve “Sanatsal Düşünceler(Artistic Thoughts)”. With this study, the group Mavi Anadolu Hümanizmi (the Blue Anatolian Humanism group) was analyzed in line with the periodical publications, literary dates and all the works of its representatives, and necessary opinions were reached. Keywords: Mavi Anadolu Hümanizmi (Blue Anatolian Humanism) Türk Hümanizmi (Turkish Humanism), Anadoluculuk (Anatolianism), Türkçülük (Turkism)