ÖZET Kur’an-ı Kerim tüm insanlığın hayat kitabı olması hasebiyle bütün İslam âlimleri, onu kendilerine kaynak olarak belirlemişlerdir. Bundan dolayıdır ki İslami ilimler üzerine telif edilmiş eserlerin tamamı Kur’an-ı Kerim’i anlamayı, yaşamayı ve yaşatmayı amaçlamıştır. Kırâat ilminin Kur’an ilimleri arasında apayrı bir yeri vardır. Kur’ân kelimelerin eda keyfiyetinin yanı sıra kırâatlar arasındaki farklılıkların da râvilerine isnad edilmesi hususundan dolayı Kur’an-ı Kerim ile kırâat ilminin yakın ilişkisi âlimlerin dikkatini çekmiş ve bu konuda müteaddit eserler kaleme alınmıştır. Kırâat-ı Aşere sisteminde yer alan ve Şam bölgesinin bir kıraat imamı olan İbn Âmir (118/736) kırâatını; Hz Osman, Ebû Derda ve Muğire b. Ebû Şihab’tan almıştır ancak kimi surelerin okuyuşunu başka sahabelerden de almıştır. Müslümanların kahir ekseriyeti Kur’an-ı Kerim’i okurken Hafs b. Süleyman’ın rivayetinden istifade etmektedir ve Hafs b. Süleyman’da kırâatını, Kırâat-ı Aşere imamlarından Âsım b. Behdele’den almıştır. Kırâatların Kur’an’ı anlamaya, yorumlamaya ve kırâat farklılıklarından ortaya çıkan hükümlere olan etkisi öteden beri merak konusu olmuştur. Kur’an tefsirinde önemli bir yere haiz olan ve hatta tefsirde olması gereken âmil konulardan biri de kırâat ihtilaflarıdır. Bu sebeple çok sayıda tefsirin, okuyuşları üzerinde ihtilaf bulunan ayetlere özellikle yer verdiği görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, İbn Âmir ve Hafs arasındaki kırâat farklılıklarını karşılaştırmak ve aralarındaki ihtilaftan kaynaklanan mana zenginliğini ortaya koymaktır. Anahtar Kelimeler: Kur’ân, Kırâat, Tefsir, İbn Âmir, Hafs b. Süleymân

ABSTRACT Since it is regarded as the book revealed to guide all humanity, the Holy Quran has been considered as the sourcebook by Islamic scholars from the very beginning. For this reason, all of the works written on Islamic sciences have a common purpose to help humans understand the Quran, apply it to real-life situations, and set good examples for others to follow. The science of the Quran has a distinct place among all the Qur'anic sciences. The close relationship between the Quran and the science of qiraat (recitation of the Quran) has always drawn the attention of scholars,given that the differences between the Quranic words are attributed to their narrators besides the verbal character of the Quranic words, as a result of which a large number of books have been written on this subject. One of the founders of the ten authentic recitations of the Quran (Al Qirat al Ashar) and a person who once served as an imam of qiraat in the Damascus region, Ibn Âmir acquired his qiraat from Uthman ibn Affan, Abu Derda, and Mughira bin Shihab while he also received the qiraat of some Quranic chapters (surah) from a couple of other companions of Prophet Muhammad (PBUH).While the overwhelming majority of Muslims read the Quran based on the narration by Hafs Ibn Sulayman, he himself acquired his qiraat from another ten famous reciters of the Quran, called Asim Ibn Badhala.The effects of qiraatupon understanding and interpretation of the Quran, as well as those upon the provisions resulting from the differences in qiraathave long been a matter of curiosity.One of the ubiquitous issues with a significant place in the interpretation of the Quran and one that should even be included in the Quranic commentaries (tafsirs) is the differencesin qiraat. It is for this reason that many commentaries have particularly focused on the differences in reciting the Quran. To this end, the present study aims to compare the differences observed in Ibn Amir and Hafs recitations/qiraats and discuss their effects upon ‘meaning’ in terms of grammatical and harakat (vowel point) differences involved. Key Words: The Holy Quran, Qiraat, Tafsir, Ibn Âmir, Hafs Ibn Sulayman