ÖZET Günümüzde yaşayan en büyük Şiî fırka, İmâmmiyye Şîa'sıdır. İmâmiyye, Hz. Muhammed (s.a.v) den sonra Hz. Ali ile başlayan ve onun soyundan gelen on iki imamın sırasıyla Hz. Peygamber'in dinî ve siyasî temsilcileri olduğunu iddia ederek ortaya çıkmış Şiî bir fırkadır. İmâmiyye, bu iddialarına dinî metinleri ve imamların bu metinlerle ilgili yaptıkları açıklamaları referans göstermektedir. İmamiyye'nin görüşlerinin önemli bir kısmını kendisine dayandırdığı imamlardan biri, Ca'fer es-Sâdık'ın babası Muhammed el-Bâkır'dır. İslamî kaynaklarda güvenilir bir tâbiîn kabul edilen el- Bâkır, menkibevî ve ilmî kişiliğiyle Ehl-i beyt medresesinin kurucusu sayılmaktadır. el-Bâkır'ın tefsir ettiği âyetler, rivayet ettiği hadisler ile ortaya koyduğu fikir ve görüşler, İmâmiyye inancının oluşmasında önemli bir rol oynamıştır. Bu fırkanın başta imâmet olmak üzere birçok siyasî ve itikadî görüşleri, el-Bâkır'a nispet edilen rivayetler etrafında şekillenmiştir. Bu yönüyle el-Bâkır'ın İmâmiyye düşüncesine ektisinin mahiyetinin bilinmesi, siyasî ve itikadî görüşlerinin araştırılarak tespit edilmesi, önem arz etmektedir. İmâmiyye tarafından kendisine farklı bir rol biçilen el-Bâkır'ın imâmet anlayışının ortaya konulması, hakkındaki iddiaların aydınlanmasına bir katkı sağlayacaktır. Çalışmada imâmiyye kaynakları esas alınmıştır. Böylece imamiyye kaynaklarına göre el-Bâkır'ın İmâmiyye'deki yeri incelenmek hedeflenmiştir. Bu Çalışma bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde el- Bâkır'ın hayatı ve hakkında ileri sürülen imâmet, mehdîlik ve vasîlik iddiaları üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde el-Bâkır'ın İmâmiyye düşüncesine etkisi, Ehl-i beyt medresesi ve el-Bakır'ın Hadis, Tefsir ve Fıkıh gibi İslamî ilimlerdeki yeri ile itikadî ve siyasî görüşleri ele alınmıştır.

ABSTRACT The biggest Shiite sect alive today is the Imammiyya of the Shi'a. Imamiyya is a sect that emerged by claiming that the twelve imams, starting with Hz. Ali and descending from him, were the religious and political representatives of the Prophet, respectively. Imamiyya refer to these claims by religious texts and the explanations made by imams about these texts. One of the imams on which the Imamiyya bases a significant part of its views is Mohammad al-Baqer, the father of Ja'far al-Sadiq. al- Baqer, who is accepted as a reliable follower in Islamic sources, is considered the founder of the Ehl-i beyt madrasah with his legendary and scientific personality. The verses that al-Baqer commented on, the hadiths he narrated, and the ideas and opinions he put forward played an important role in the formation of the Imamiyya belief. Many political and religious views of this sect, especially the imamate, were shaped around the narrations attributed to al-Baqer. In this respect, it is important to know the nature of al-Bakir's influence on Imâmiyya thought and to determine his political and religious views by researching. Revealing al-Bakir's understanding of imamate, who was given a different role by the Imamiyya, will contribute to the enlightenment of the claims about him. The study was based on the sources of imâmiyya. Thus, it is aimed to examine the position of al-Baqer in Imamiyya according to Imamiyya sources. This Work consists of an introduction and two parts. In the first chapter, the life of al-Baqer and the claims about imamate, Mahdism and guardianship are emphasized. In the second part, the influence of al-Baqer on Imamiyya thought, the Ahl al-Bayt madrasah and al-Baqer's place in Islamic sciences such as Hadith, Tafsir and Fiqh, and his creed and political views are discussed.