Özet: Kur’ân’ı Kerim, insanların inanç, ibadet, ahlak vb. konularda ihtiyaç ve taleplerini karşılayacak temel bilgi ve prensipleri içermektedir. Bununla birlikte kişilerin ve toplumların değişen şartlarını dikkate olarak farklı anlamlara açık bir üslup kullanmaktadır. Çalışmamızın asıl amacı Kur’ân’ı Kerim’de inanç, ibadet ve muamelat gibi konularda insanların sorumluluk ve ödevlerini hatırlatan âyetlerde muradı ilahinin anlaşılmasına katkı sağlayan kıraat farklılıklarının etkisini İbn Kesîr’in Tefsîrü’l Kur’ân’i’l-azîm’de takip ettiği yöntem ile birlikte diğer tefsîrlerde geçen konuyla ilgili değerlendirmeleri sentezleyerek doğru sonuçlara ulaşmaktır. Çalışmamız Kur’ân’ın anlaşılmasında kıraat farklılıklarının etkisiyle alâkalı olduğundan ilgili eserler konumuzun kaynakları arasında yer almaktadır. Muradı ilahinin anlaşılmasına hizmet eden tefsîr, hadis fıkıh, Lugat vb. ilimlerden bu çerçevede istifade edilmiştir. Çalışmamız sadece Tefsîrü’l Kur’ân’i’l-azîm’de geçen kıraat farklılıklarının anlam üzerine etkisini konu edinmiş ancak bu bağlamda Tefsîrü’l Kur’ân’i’l-azîm’de geçen kıraat farklılıklarıyla ilgili tefsîr vb. alanlardaki çalışmalar da inceleme konusu yapılmıştır. Çalışmamızın öznesi olan Tefsîrü’l Kur’ân’i’l-azîm’de âyetleri tefsîr eden İbn Kesîr, anlamı açık olan âyetlerin tefsîrini kısa tutmuş, kapalı olan veya farklı anlamlara gelebilen âyetlerin tefsîrini öncelik sırasına göre Kur’ânı Kur’ân’la, Kur’ân’ı hadislerle, Kur’ân’ı sahabe kavliyle, Kur’ân’ı tâbiînin ittifak ettikleri tefsîrle, bunlarda delil bulunamıyorsa Kur’ân ve hadislerde geçen ifadeleri, dil olgusunu esas alıp lugatlere müracaat ederek açıklamıştır. İbn Kesîr’in anlamı tercih yöntemine bakıldığında mütevâtir kıraatlerin ifade ettiği anlamı tercih etme noktasında cumhurun ittifakını esas almış, cumhur ittifakı bulunmuyorsa daha güçlü olan haberi vahidin ifade ettiği anlamı şâz kıraatin ifade ettiği anlama tercih etmiştir. Tercih etmediği anlamlar, sahih delillere dayanıyorsa tarafsız kalmıştır. Bununla birlikte Tefsîrü’l Kur’ân’i’l-azîm’de kıraatlerin sahih ve mütevâtir oluşlarını tespit etmekten ziyade genel Kabul görmüş veya tercih edilmiş anlamların desteklenmesinde haberi vahid konumunda kabul ettiği şâz kıraatin -şaz oluşunu belirtmeksizin- ifade ettiği anlamla iktifa etmiştir. Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde İbn Kesîr’in hayatı ve kıraat ilmi, ikinci bölümde “Tefsîrü’l-Kurʼâni’l-azîm” adlı eserindeki anlamın tercih nedenleri, üçüncü bölümde ise Tefsîrü’l Kur’ân’i’l-azîm’de kıraat farklılıklarının anlama etkisi üzerine durulmuştur.

Abstract: The Qur'an contains basic knowledge and principles to meet the needs and demands of people in matters such as belief, worship, morality, etc. However, it uses a style that is open to different meanings, taking into account the changing conditions of individuals and societies. The main purpose of our study is to reach the right conclusions by synthesizing the effect of the differences in the Qur'an's recitation, which contribute to the understanding of the divine will in the verses that remind people of their responsibilities and duties in matters such as belief, worship and treatment, with the method followed by Ibn Kathīr in Tafsīr al-Qur'ān al-azīm and the evaluations on the subject in other Tafsīrs. Since our study is related to the effect of qiraat differences on the understanding of the Qur'an, the relevant works are among the sources of our subject. Tafsīr, hadith, fiqh, Lugat, etc., which serve to understand the divine will, have been utilized within this framework. Our study only deals with the effect of the differences of the Qur'anic verses in Tafsīr al-Qur'ān al-azīm on the meaning, but in this context, studies in the fields of tafsīr etc. Related to the differences of the Qur'ānic verses in Tafsīr al-Qur'ān al-azīm have also been examined.Ibn Kathīr, who tafsīr the verses in Tafsīr al-Qur'ān al-azīm, the subject of our study, kept the tafsīr of the verses whose meaning is clear short, and the tafsīr of the verses that are closed or can have different meanings in the order of priority with the Qur'ān, He explained the Qur'an with the hadiths, the Qur'an with the commentary of the Companions, the Qur'an with the commentary of the Tâbiîn, and if there is no evidence in these, he explained the expressions in the Qur'an and hadiths based on the phenomenon of language and by referring to linguistic terms. When we look at Ibn Kathīr's method of preferring the meaning, we see that he took the consensus of the republic as a basis for preferring the meaning expressed by the trustworthy qiraats, and if there is no consensus of the republic, he preferred the meaning expressed by the stronger news wahy to the meaning expressed by the shāz qiraat. If the meanings he did not prefer were based on authentic evidence, he did not prefer them. However, in Tafsīr al-Qurʼān al-ʻAzīm, rather than determining the authenticity and authenticity of the qiraat, he limited himself to the meaning expressed by the shāzī qiraat, which he accepted as the news wahid in supporting the generally accepted or preferred meanings, without specifying its being shāzī. Our study consists of three parts: In the first part, Ibn Kathīr's life and the science of Qiraat, in the second part, the reasons for the preference of the meaning in his work "Tafsīr al-Qurʼān al-ʻAzīm", and in the third part, the effect of Qiraat differences on the meaning in Tafsīr al-Qurʼān al-ʻAzīm.