ÖZET Bu tez çalışmasında ise, Türkçe literatürde Joinpoint Regresyon analizinin sağlık alanında az kullanılması eksikliğini gidermek amacıyla obezite prevelans verilerini kullanarak, zaman seyri içerisindeki ani kırılmaları ve bu kırılmaların nedenlerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Bu tez çalışmasında JRA ile analiz edilecek olan veri seti, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)'nün web sitesinde herkese açık bir şekilde yayınlanan 199 ülkeye ait cinsiyet değişkenlerinden (kadın, erkek, her ikisinin de olduğu) oluşan obezite prevelanslarından oluşmaktadır. Obezite ile ilgili değişkenlerden sadece cinsiyet (kadın, erkek) değişkenine odaklanıp, zamana bağlı kırılmaların nedenlerine genetik, biyolojik ve sosyolojik açıdan bakılarak analiz edilmiştir. Bu tez çalışmasında, sadece 6 ülkeye ait prevelans değerlerinde meydana gelen artış ya da azalışlarının istatistiksel açıdan anlamlı olup olmadığına karar verilebilmesi asıl amaçtır. Joinpoint regresyon metodu ile geçmişe ilişkin trendlerin (seyir) değişimlerini belirlenebilir ve en son trende dayalı tahminler elde edilebilir. Bu sayede, zaman serilerinin ortak özelliği olarak geçmişteki kırılmalar, değişimler ve olağan seyirler izlenerek ileriye dönük kestirimler gerçekleştirilebilir. Bu tez çalışmasında, obezite prevelansları Joinpoint Regresyon Analizi ile analiz edilerek, bu yöntemin sağlık alanında uygulanabilir ve güvenilir olup olmadığı test edilmiştir. Sonuç olarak son 20 yıl için bu konuda alınan tedbirler ve mücadele yöntemlerinin etkili olup olmadığı, zaman serisindeki kırılmalar incelenerek ortaya konulmaya çalışılmıştır.

ABSTRACT In this thesis, it is aimed to examine the sudden breaks in the course of time and the causes of these breaks by using the obesity prevalence data in order to eliminate the lack of use of Joinpoint Regression analysis in the Turkish literature in the field of health. The data set to be analyzed with JRA in this thesis consists of obesity prevalences consisting of gender variables (female, male, both) belonging to 199 countries, which are publicly published on the website of the World Health Organization (WHO). Among the variables related to obesity, only gender (female, male) was focused on, and the causes of time-related fractures were analyzed by looking at them from a genetic, biological and sociological point of view. In this thesis, the main aim is to decide whether the increase or decrease in the prevalence values of only 6 countries is statistically significant. With the Joinpoint regression method, changes in historical trends (course) can be determined and estimates based on the latest trend can be obtained. In this way, forward-looking estimations can be made by following the breaks, changes and ordinary courses in the past as the common feature of time series. In this thesis study, obesity prevalences were analyzed with Joinpoint Regression Analysis and it was tested whether this method is applicable and reliable in the field of health. As a result, it has been tried to reveal whether the measures taken in this regard and the methods of struggle for the last 20 years are effective or not, by examining the breaks in the time series.