ÖZET Ülkemiz dünyanın önemli deprem kuşaklarından biri olan Alp-Himalaya kuşağı üzerinde yer almaktadır. Deprem Risk Haritası Türkiye’nin büyük bir kısmının deprem riski altında olduğunu belirtmektedir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 2018 yılında yapılan Riskli Alan İlanı ve Uygulama Kılavuzu değerlendirmesine göre 15 milyondan fazla bina güncel deprem yönetmeliğine uygun değildir. Bundan dolayı yapı stokunun bir an evvel bölgesel deprem risk dağılımının tespit edilmesi önem taşımaktadır. İncelenecek yapıların sayısının fazla olması nedeniyle risk haritalarının oluşturulması ancak bilgisayar desteği ve hızlı değerlendirme yöntemleri ile yapılması mümkün olacaktır. Bu çalışmada Van ilinde bulunan bir bölgenin (İpekyolu İlçesi, Alipaşa Mahallesi) yapı stokunun deprem riski dağılımı sokak taraması yöntemlerinden birisi olan 6306 sayılı Riskli Yapıların Tespit Edilmesine İlişkin Esaslar Kanunu çerçevesince tespit edilmiş ve bilgisayar destekli haritalandırılmıştır. İncelenen yapılarla ilgili çeşitli risk parametreleri kullanılarak yapının deprem risk performans puanları, geliştirilmiş olan bilgisayar programı kullanılarak tespit edilmiştir. Tespit edilen bu puanlara göre yapıların deprem risk durumları çok riskli, riskli, güvenli ve çok güvenli olmak üzere 4 sınıf olarak belirlenmiştir. Belirlenen bu verilere göre ilgili mahallenin deprem risk haritası belirlenmiştir. Tez kapsamında 442 adet betonarme bina incelenmiş olup; bu yapıların %2’i çok riskli, %33 riskli, %60 güvenli ve %5 çok güvenli olduğu sonucuna varılmıştır.

ABSTRACT Turkey is located on the Alpine-Himalayan belt, which is one of the most important earthquake zones in the world. According to the Risky Area Announcement and Implementation Guide evaluation made by the Ministry of Environment, Urbanization and Climate Change in 2018, more than 15 million buildings are not in compliance with the current earthquake regulations. Therefore, it is important to determine the regional earthquake risk distribution of the building stock as soon as possible. Due to the large number of structures to be examined, it will be possible to create risk maps only through computer support and rapid assessment methods. In this study, the earthquake risk distribution of the building stock of a region in Van (İpekyolu District, Alipaşa Mahallesi) was determined within the framework of the Law No. 6306 on the Detection of Risky Buildings, which is one of the street scanning methods, and computer-aided mapping. The earthquake risk performance scores of the structure were determined by using the developed computer program by using various risk parameters related to the examined structures. they were classified into 4 groups as very risky for buildings with a score less than 0, risky for buildings with a score of 0-50, safe for buildings with a score of 50-100, and very safe for buildings greater than 100. According to these determined data, the earthquake risk map of the relevant neighborhood was determined. Within the scope of the thesis, 442 reinforced concrete buildings were also examined; It was concluded that 2% of these structures are very risky, 33% risky, 60% safe and 5% very safe.