ÖZET Yüce Allah, her peygambere nübüvvetini tasdik eden mucizeler vermiĢtir. Hz. Peygamber‟in de en büyük mucizesi Kur‟ân‟dır. Kur‟ân, gaybî haberlerden bahsetmesi, ümmî bir peygamber tarafından tebliğ edilmesi, eriĢilmez bir hidâyet kaynağı olması, beyânı, nazmı, tertibi, üslûbu, psikolojik etkileme gücü, teĢrîʻ için koyduğu hükümler ve sonradan keĢfedilen birçok ilmî gerçeğe iĢaret etmesi gibi pek çok yönden mu„cizdir. Tez konumuzu bilimsel tefsir açısından Kur‟ân‟ın i„câzı teĢkil etmektedir. Bilimsel tefsir anlayıĢı dirâyet tefsirin ortaya çıkmasıyla baĢlamıĢtır. Zira kevnî âyetleri pozitif bilimlerin verileriyle tefsir etmeye çalıĢmak, bir tür içtihat ve görüĢ beyân etmektir. Zaten bilimsel tefsir hareketi müstakil bir ekol haline gelinceye kadar dirâyet tefsirleri içinde yer almıĢ ve böylece geliĢmesini sürdürmüĢtür. Bilimsel tefsir anlayıĢı, Abbasîler döneminde baĢlayan tercüme faaliyetleriyle canlanmıĢtır. Bu faaliyetler neticesinde, Ġslâm âlimleri Kur‟ân‟ı daha fazla düĢünmeye ve özellikle kevnî âyetleri anlamaya ve mahiyetini araĢtırmaya çalıĢmıĢlardır. Ġslâm alêminde canlılık ve yeniliğe sebep olan felsefe, fizik, kimya, tıp ve astronomi gibi ilimlerde yüzlerce ilim adamı yetiĢmiĢ ve bilimsel tefsir hareketinin baĢlamasına da önemli bir etken olmuĢtur. Bilimsel tefsirin doğuĢunu etkileyen dinî, sosyal ve kültürel birçok etken bulunmaktadır. Dinî etkenlerin baĢında da Kur‟ân‟da her Ģeyin mevcut olduğu, çıkmıĢ ve çıkacak bütün ilimlerin onda var olduğu hususudur. Ayrıca Kur‟ân‟da evrenin yaratılıĢı, geniĢlemesi, daralması, dünyanın Ģekli, dönmesi, göklerin ve yerin yaratılması, ay ve güneĢ hareketleri gibi astronomi ile ilgili; yeryüzündeki uyum, kömürün oluĢumu ve demirin indirilmesi gibi jeoloji ile alakalı; hayatın kaynağı olan su ve rüzgârların aĢılayıcı fonksiyonları II gibi biyoloji ile ilgili; insanın yaratılıĢ aĢamaları, koruyucu hekimlik ve jinekoloji tıp gibi bilimlerle ilgili insanı düĢünmeye ve araĢtırmaya sevk eden âyetlerle birlikte açık ve dolaylı olarak, tabiat olaylarına, evrendeki canlı veya cansız varlıklara temas eden âyetler de bilimsel tefsirin doğuĢuna neden olan etkenlerdendir. Kur‟ân bir bilim kitabı olmaktan ziyade bir hidayet kitabıdır. Zira Kur‟ân‟ın temel amacı insana yol göstermektir. Anahtar Kelimeler: Kur‟ân, Tefsir, Ġ„câz, Bilimsel Tefsir, Ġlmî Ġ„câz, Kur‟ân‟ın Modern Bilimlerle münasebeti

ABSTRACT Allah the Almighty granted all prophets miracles attesting their prophecy. The greatest miracle of Prophet Mohammed (PBUH) is the Qu‟ran. The Qu‟ran is concise in many aspects as giving news, communication of it by an illiterate prophet, being an unreachable source of the true path, rhetoric, poetry, array, style, power of psychological influence, provisions laid down for legislation and referring to many scientific facts that were discovered later. The thesis topic is the laconic of the Qu‟ran in terms of scientific tafsir. The scientific tafsir method started with the emergence of dirayah (opinion based) tafsir. Because trying to interpret scientific verses with the data of positive sciences is a kind of jurisprudence and expressing opinion. Yet, the scientific tafsir movement was incorporated in dirayah tafsirs until it became an independent ecole and sustained its development. The scientific tafsir understanding was revived with the translation activities that started in the Abbasid era. As a result of these activities, Islamic scholars tried to reflect more on the Qu‟ran and understand the scientific verses in particular and probe their nature. Hundreds of scholars emerged in sciences as philosophy, physics, chemistry, medicine and astronomy that led to revival and innovation in the Muslim world and this revival has also been an important factor in the starting of the scientific tafsir movement. There are many religious, social and cultural factors that affect the emergence of scientific tafsir. The leading religious factor is that everything is in the Qu‟ran and all sciences, revealed or to be revealed, exist in the Qu‟ran. Furthermore, verses in the Qu‟ran concerning astronomy as the creation, expansion and contraction of the universe, the shape of the earth, its IV rotation, creation of the skies and the earth, movements of the moon and the sun; concerning geology as the harmony on earth, formation of coal and bringing down of iron; concerning biology as the water which is the source of life and pollinating functions of winds; concerning medicine as the creation stages of mankind, preventive medicine and gynaecology that urge man to reflect and search together with verses that clearly and indirectly touch natural phenomena and living and nonliving things in the universe are factors that led to the emergence of scientific tafsir.The Qu‟ran is a book of true path rather than a science book. Because the main purpose of the Qu‟ran is to guide mankind. Key Words: Qu‟ran, Tafsir, Laconic, Scientific Tafsir, Scientific Laconic, The Qu‟ran‟s Relation With Modern Sciences.